ΟΡΙΣΜΟΣ
(Ειδικές) Μαθησιακές Δυσκολίες είναι ένας γενικός όρος, ο οποίος αναφέρεται σε μια ετερογενή ομάδα διαταραχών, που εκδηλώνονται μέσω σημαντικών δυσκολιών στην απόκτηση και χρήση του προσληπτικού και εκφραστικού λόγου, της ανάγνωσης, της γραφής, της λογικής σκέψης ή των μαθηματικών ικανοτήτων.
Οι διαταραχές αυτές είναι εγγενείς, θεωρείται ότι οφείλονται σε δυσλειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος και μπορούν να εμφανιστούν καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής.
Προβλήματα στις αυτό-ρυθμιζόμενες συμπεριφορές, στην αντίληψη των κοινωνικών φαινομένων και στην κοινωνική αλληλεπίδραση μπορεί να συνυπάρχουν με τις Μαθησιακές Δυσκολίες, αλλά δεν συνιστούν από μόνα τους Μαθησιακή Δυσκολία.
Αν και οι Μαθησιακές Δυσκολίες μπορεί να εμφανίζονται ταυτόχρονα με άλλες συνθήκες ανεπάρκειας (π.χ. αισθητηριακές βλάβες, νοητική υστέρηση, σοβαρή συναισθηματική διαταραχή) ή με εξωτερικές επιδράσεις (όπως πολιτιστικές διαφορές, ανεπαρκής ή ακατάλληλη διδασκαλία), δεν είναι το αποτέλεσμα αυτών των καταστάσεων ή επιδράσεων».
National Research Center on Learning Disabilities (2007). Who is the student with a specific learning disability? [Brochure]. Lawrence, KS: Author.
Δράκος, Γ., (2002) Σύγχρονα Θέματα της Ειδικής Παιδαγωγικής, προβληματισμοί, αναζητήσεις και προοπτικές Αθήνα: Ατραπός
ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ VS ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΕΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ
Η διαφορά μεταξύ ειδικών και γενικευμένων Μαθησιακών Δυσκολιών είναι απλή. Στις γενικευμένες μαθησιακές δυσκολίες, το άτομο εμφανίζει δυσκολίες στη μάθηση ως δευτερογενές σύμπτωμα εξαιτίας κάποιας άλλης δυσκολίας ή ήδη υπάρχουσας διαταραχής.
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Αποτελεί την βάση για την αντιμετώπιση των δυσκολιών του παιδιού. Θα πρέπει να γνωρίζει:
Τι είναι η διαφορετικότητα του παιδιού.
Να ενδιαφερθεί για την αξιόπιστη αξιολόγηση των δυσκολιών του από κρατικό φορέα.
Να διεκδικήσει σαφή αξιολόγηση για τις δυσκολίες αλλά και τις δυνατότητες του παιδιού του.
Να ενημερωθεί και να επιλέξει ειδικούς, ανάλογα με την ηλικία και την αξιολόγηση. Προσοχή στις ταμειακές καλύψεις ως προς την επιλογή ειδικού.
Να συνεργάζεται με τους ειδικούς και να εφαρμόζει τις ίδιες στρατηγικές (και ως προς τις γνωστικές δυσκολίες, αλλά και ως προς τις καθημερινές. Π.χ. σαφής και περιγραφικές οδηγίες για ένα ζητούμενο).
Να θέτει εφικτούς στόχους σύμφωνα με τις δυνατότητες του παιδιού, Να εκπαιδεύει το παιδί στα όρια.
Να μην είναι επικριτικός.
Να σέβεται την διαφορετικότητα του κάθε παιδιού του και να μην τα συγκρίνει.
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Η εγγενής παρορμητικότητα, η έλλειψη αυτογνωσίας της διαφορετικότητάς τους ώστε να την υπερασπίζονται, καθώς και η χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση, στερούν τα άτομα να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες. Παρατηρείται να αναπτύσσουν ακραίες κοινωνικές συμπεριφορές, είτε του θύματος, είτε του θύτη, εφόσον αναφέρεται πως έχουν δυσκολία να θέσουν τα όρια, αλλά και να τα τηρήσουν.
ΣΧΟΛΕΙΟ
Το σχολείο είναι ο χώρος όπου γίνεται αντιληπτή η δυσκολία με τις λέξεις (ανάγνωση, γραφή, κατανόηση) αλλά και ο χώρος όπου μαθαίνει να διαχειρίζεται τις δυσκολίες.
Οι στρατηγικές που χρησιμοποιούνται, για την αντιμετώπιση των δυσκολιών, είναι οι ίδιες που πρέπει να χρησιμοποιεί το άτομο και στην καθημερινότητα, εφόσον αντιμετωπίζει δυσκολίες και σε άλλα επίπεδα της ζωής του.
Η διαφορετική ενεργοποίηση των δύο ημισφαιρίων, ο εικονικός τρόπος σκέψης, δημιουργεί δυσκολίες – οι δυσκολίες, προβλήματα τόσο στον τρόπο που προσλαμβάνουν την πληροφορία όσο και στην επεξεργασία – αποθήκευση και τέλος ανάκληση της πληροφορίας. Η διαδικασία της ανάγνωσης, γραφής και κατανόησης, είναι σύνθετη αλλά και «θεραπευτική» για την συνεργασία των δύο ημισφαιρίων. Άρα επιβάλλεται να εκπαιδευτεί το άτομο και στην ανάγνωση και στην γραφή.
Οι μεταγνωστικές δεξιότητες, προσδίδουν στο άτομο την ικανότητα να αναπτύξει συνδυαστική σκέψη, η οποία το βοηθά στην εξέλιξή του.
ΧΩΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ
Χωροχρονικές δυσκολίες, σχέσεις αλληλουχίας, συναισθηματική υπερευαισθησία, έλλειψη ορίων, μεταγνωστικές αδυναμίες, δημιουργούν δυσκολίες σε πολλά επίπεδα της καθημερινότητας, που συμβάλλουν, στην χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση, με αποτέλεσμα να δημιουργούν πολλές φορές παραίτηση από την ανάπτυξη του ατόμου σε πολλούς τομείς της ζωής του όπως εργασία, διαπροσωπικές σχέσεις κλ.π.
Πολύτιμος οδηγός για να ξεπεραστούν όλες οι πιο πάνω δυσκολίες, είναι οι στρατηγικές μάθησης των γνωστικών αντικειμένων εντός του σχολείου. (π.χ. το πώς οργανώνω τα δεδομένα σε ένα ζητούμενο στην φυσική, με βοηθά να λύσω και ένα πρόβλημα στην εργασία μου, ή στον πόσο χρόνο θα χρειαστώ για να είμαι συνεπής σε ένα ραντεβού)