Όπως πολύ ορθά αναφέρεται στο Στρατηγικό Σχεδιασμό για την εισαγωγή του Πιλοτικού

Προγράμματος για την «πρόληψη και αντιμετώπιση της παραβατικής συμπεριφοράς των

μαθητών», το οποίο εφαρμόζεται από την περσινή σχολική χρονιά σε 11 σχολεία

Μέσης Εκπαίδευσης, «για την επίτευξη του στόχου ενός δημοκρατικού, ανθρώπινου,

αυτόνομου και αποτελεσματικού σχολείου, με ουσιαστικές δυνατότητες πρόληψης και

αντιμετώπισης της μαθητικής παραβατικότητας, επιβάλλεται να δημιουργηθεί το

κατάλληλο σχολικό κλίμα. Η δημιουργία του κλίματος αυτού προϋποθέτει την

απαγκίστρωση από προκαταλήψεις και άγονες αναχρονιστικές πρακτικές».

Μέσα σε αυτό το πνεύμα, λειτουργεί ήδη το πρόγραμμα αυτό, με Συντονιστή τον κ.

Νίκο Ράγκο, ύστερα από απόφαση του αείμνηστου πρώην Υπουργού Παιδείας και

Πολιτισμού Πεύκιου Γεωργιάδη. Το όραμα για ένα ανθρώπινο και δημοκρατικό σχολείο,

όπου να κυριαρχεί ο δημοκρατικός διάλογος, η αποδοχή της διαφορετικότητας και η

παροχή ίσων ευκαιριών μάθησης και καταξίωσης σε όλα τα παιδιά, χωρίς καμιά

διάκριση, είναι χωρίς καμιά αμφιβολία το όραμα κάθε εκπαιδευτικού, γονιού και μαθητή.

Προς αυτή την κατεύθυνση εργάστηκε με όλες τους τις δυνάμεις ο αείμνηστος Πεύκιος

Γεωργιάδης, ο οποίος όταν μελέτησε το σχέδιο δράσης που εφαρμόστηκε για τρία χρόνια

στο Γέρι, με εμπνευστή και πρωτεργάτη τον κ. Ράγκο, πήρε την απόφαση να επεκτείνει

πιλοτικά το πρόγραμμα αυτό και σε άλλα σχολεία, με στόχο την πρόληψη και την

αντιμετώπιση της μαθητικής παραβατικότητας.

Τα φαινόμενα βίας και μαθητικής παραβατικότητας δεν είναι σίγουρα καινούρια ούτε

και αφορούν μόνο το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Πρόκειται για ένα σοβαρό κοινωνικό

πρόβλημα, που απασχολεί όλες τις ευρωπαϊκές αλλά και άλλες χώρες, το οποίο

οφείλουμε όλοι οι φορείς της παιδείας και της κοινωνίας να αντιμετωπίσουμε με

νηφαλιότητα και μεθοδικότητα, ώστε να βρούμε τις ορθές λύσεις.

Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία, αγαπητοί φίλοι και φίλες, ότι οι λύσεις στο πρόβλημα

αυτό δεν είναι ούτε εύκολες ούτε απλές. Οι λόγοι που προκαλούν την παραβατική

συμπεριφορά, μπορεί να είναι κοινωνικοί, εκπαιδευτικοί και άλλοι. Ο ρόλος της

οικογένειας, οι αξίες που καλλιεργεί και προβάλλει η ευρύτερη κοινωνία, ο

ευδαιμονισμός, η εξάπλωση των ουσιών εξάρτησης, η μαζικοποίηση της εκπαίδευσης,

η σχολική αποτυχία και τα ελλείμματα επικοινωνίας σε οικογενειακό και σχολικό

επίπεδο, αλλά και οι εγγενείς αδυναμίες του εκπαιδευτικού μας συστήματος- τις οποίες

έχουμε επισημάνει και εργαζόμαστε για την εξάλειψή τους, είναι παράγοντες που

μπορούν να προκαλέσουν φαινόμενα παραβατικότητας και αντικοινωνικής

συμπεριφοράς ανάμεσα στα παιδιά και τους νέους μας.

Προς την κατεύθυνση της πρόληψης και της αντιμετώπισης τέτοιων φαινομένων, εκτός

από το Πιλοτικό Πρόγραμμα με βάση το πρότυπο του Γερίου που εφαρμόζεται ήδη σε 11

σχολεία, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού λαμβάνει διάφορα μέτρα, στο επίπεδο

της δημόσια προωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Η επιμόρφωση και ευαισθητοποίηση των εκπαιδευτικών, η δημιουργία διεξόδων υγιούς

απασχόλησης για τα παιδιά και τους νέους μας, όπως είναι ο αθλητισμός, το θέατρο, η

μουσική, ο χορός και άλλα, η οργάνωση βιωματικών εργαστηρίων και σεμιναρίων για

τους μαθητές, και γενικότερα η ανάπτυξη θετικού κλίματος επικοινωνίας, αποδοχής,

συνεργασίας και συμμετοχικότητας στην καθημερινή διδακτική πράξη και στη σχολική

ζωή, είναι μερικά από τα μέτρα που λαμβάνονται στην καθημερινή διδακτική πράξη.

Είναι σημαντικό επίσης να τονίσουμε ότι έχουν ενισχυθεί τελευταία οι υπηρεσίες της

Υπηρεσίας Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής και της Υπηρεσίας

Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας, ενώ μέσα στα πλαίσια της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και

για την αντιμετώπιση της σχολικής αποτυχίας:

α) Έχουν δημιουργηθεί Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας, οι οποίες έχουν

ήδη θεσμοθετηθεί και σταδιακά επεκτείνονται.

β) Έχει μειωθεί ο μέγιστος αριθμός μαθητών κατά τάξη, ώστε στην α΄ τάξη

δημοτικού, στην α΄ τάξη γυμνασίου και την γ΄ τάξη λυκείου να μην

υπερβαίνει τους 25 (αντί για 30), ενώ μελετάται η επέκταση της μείωσης

αυτής και σε άλλες τάξεις.

γ) Επεκτείνεται ο θεσμός του ολοήμερου σχολείου στη Δημοτική, όπου έχει

εισαχθεί από φέτος και πιλοτικό πρόγρραμμα υποχρεωτικού ολοήμερου. Το

ολοήμερο εισάγεται επίσης τόσο στην προδημοτική όσο και στη μέση

εκπαίδευση, με το Αθλητικό και το Μουσικό Λύκειο.

Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού παρέχει επίσης ενισχυμένα προγράμματα

στήριξης στα θέματα του αλφαβητισμού και μαθησιακών δυσκολιών, για τα οποία

δαπανούνται εκατομμύρια λίρες κάθε χρόνο, ενώ παράλληλα λειτουργεί προγράμματα

και αντιναρκωτικής αγωγής, στα οποία εμπλέκονται μαθητές – εκπαιδευτικοί – γονείς.

Αγαπητοί φίλοι και φίλες,

Είναι γενικά παραδεκτό ότι δεν μπορούμε να λύουμε τα επιμέρους και ιδιαίτερα

προβλήματα με γενικές εγκυκλίους και με κεντρικές οδηγίες της αρμόδια αρχής.

Επιβάλλεται να αποκεντρώσουμε το εκπαιδευτικό μας σύστημα, έτσι ώστε οι θεσμοί της

σχολικής μονάδας, που ήδη υπάρχουν, να αναλάβουν πιο αποφασιστικό ρόλο. Το

σημαντικότερο είναι ότι πρέπει να οργανώσουμε τις βασικές λειτουργίες της σχολικής

μονάδας γύρω από τις αρχές της επικοινωνίας, της συναίνεσης και της επίλυσης των

όποιων διαφορών μέσα από δημοκρατικό διάλογο.

Κτίζουμε όλοι μαζί, μέσα από την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που σταδιακά

υλοποιούμε, ένα σύγχρονο σχολείο, που δε θα βασίζεται στην από καθέδρας

διδασκαλία, που θα προάγει στην πράξη το διάλογο, τη συνεργατικότητα, την κριτική

σκέψη.

Μόνο με ένα τέτοιο σχολείο, πιο δημοκρατικό και πιο ανθρώπινο, μπορούμε να

οικοδομήσουμε σταδιακά μια πιο δημοκρατική και πιο ανθρώπινη κοινωνία και να

περιορίσουμε και σταδιακά να εξαλείψουμε τα φαινόμενα βίας και παραβατικότητας.

Προς αυτή την κατεύθυνση είναι βέβαιο ότι εργάζεται και λειτουργεί το πιλοτικό

πρόγραμμα, το οποίο θα σας παρουσιάσει σήμερα μέσα στα πλαίσια της Ημερίδας ο κ.

Νίκος Ράγκος, στον οποίο εκφράζουμε, με αυτή την ευκαιρία, τις πιο θερμές ευχαριστίες

και τα συγχαρητήριά μας για το σημαντικό έργο που επιτελεί.

Με αυτές τις σκέψεις χαιρετίζω την Ημερίδα των Νέων Οικολόγων με θέμα τις

μαθησιακές δυσκολίες και την παραβατικότητα, συγχαίρω τους διοργανωτές και εύχομαι

κάθε επιτυχία στις εργασίες σας.